Naukę gry w szachy można rozpocząć w każdym wieku, najczęściej jednak pierwsze „spotkanie z szachami” i zapisanie dziecka na zajęcia szachowe czy wykupienie kursu szachowego online ma miejsce między 4 a 6 rokiem życia. Gra w szachy staje się coraz bardziej popularna i to nie tylko dzięki serialowi „Gambit Królowej”, ale przede wszystkim dzięki zwiększeniu świadomości o wartości, jaką wnosi do naszego życia nauka tej królewskiej i pięknej gry. Jako rodzice chcemy dbać o wszechstronny rozwój dzieci i odkrywamy, że szachy są idealnym narzędziem w tym obszarze. [czytaj więcej na ten temat tutaj]
Jak zatem nauczyć dziecko grać w szachy, jeśli sami jeszcze nie znamy zasad gry?
Na rynku mamy dostęp do różnych metod i narzędzi do nauki gry w szachy – wybór zależy w zasadzie od tego „jak stoimy z czasem”. Kiedy warto posiłkować się uporządkowaną wiedzą specjalistów? Przedstawiam plusy i minusy wybranych form nauki gry w szachy dla dzieci. Mam nadzieję, że pomogę w wyborze odpowiedniej formy.
Lekcje szachowe grupowe - stacjonarne
Wiele placówek (najczęściej domy kultury czy szkoły) oferuje zajęcia szachowe na żywo / stacjonarnie, prowadzone przez wykwalifikowanych instruktorów i trenerów. Kameralne grupy zazwyczaj podzielone są na różne stopnie trudności, czy też ze względu na wiek.
Jako Szacholandia prowadzę lekcje szachowe w Wolskim Centrum Kultury w Warszawie w dwóch grupach: podstawowej i średniozaawansowanej. Więcej szczegółów i rekrutacja niebawem skontaktuj się ze mną w tej sprawie
Plusy: integracja społeczna, interakcja z innymi uczniami, nauka m.in. wytrwałości, cierpliwości, empatii, ale również odpowiedniego zachowania się czy zasad turniejowych praktyce, nauka poprzez zabawę, wspieranie otwartości na doświadczenia, doskonalenie uczuć i emocji, koncentracji, dyscypliny, odporności psychicznej, umiejętności mierzenia się z trudnościami.
Gra w szachy w grupie wzmacnia odwagę, ogranicza niepewność i lęk, radzenie sobie z porażkami i stresem oraz konsekwencjami swoich decyzji.
Minusy: więcej czasu na dojazd; konieczność samodzielnego nadrabiania w przypadku nieobecności (ale w Szacholandii jest to proste – otrzymujecie dostęp do platformy z materiałami); oczekiwanie na dziecko, które nie może jeszcze samodzielnie wracać do domu po zajęciach.
Lekcje szachowe indywidualne stacjonarne
W internecie możemy znaleźć oferty instruktorów i trenerów szachowych, którzy w wyznaczonym miejscu poprowadzą zajęcia szachowe indywidualne.
Szacholandia nie prowadzi obecnie zajęć indywidualnych, ale być może niebawem się to zmieni ☺️
Plusy: indywidualne podejście, często szybsze efekty od zajęć grupowych (ale niekoniecznie), większe skupienie, dokładne poznanie umiejętności ucznia przez nauczyciela – dzięki czemu można niwelować słabości i wzmacniać mocne strony.
Minusy: brak interakcji z rówieśnikami (co też w niektórych przypadkach jest plusem), zajęcia o określonej porze – nie zawsze odpowiedniej np. przy zmęczeniu dziecka
Zajęcia szachowe grupowe online
W ostatnim czasie zyskują na popularności zajęcia szachowe w kilkuosobowych grupach w formie online – na żywo.
Jednak warto zaznaczyć, że o ile zajęcia szachowe online na żywo są atrakcyjne i mają wiele plusów, jednak przy pandemii i przejściu na całkowitą edukację zdalną, forma ta nie była dla wszystkich rodziców zadowalająca. Konieczność spędzania “całego dnia” przy komputerze i obawy przed negatywnymi skutkami dla oczu, czy brakiem ruchu zniechęcały. Natomiast, w sytuacji gdy dziecko w ciągu dnia przy komputerze spędza niewiele czasu – forma ta jest bardzo praktyczna.
Plusy: podobne jak przy stacjonarnych lekcjach szachowych, ale oszczędzamy czas na dojazdy, a dzieci są bardziej skupione. Forma pozytywnej rozrywki przy komputerze.
Minusy: brak bezpośredniej interakcji z rówieśnikami, brak gry na drewnianych szachach i prawdziwych szachownicach – co może początkowo prowadzić do dezorientacji podczas turnieju 🙃, utrudniona kontrola nad uczniami, konieczność dostosowania godziny do wszystkich – nie zawsze jest to komfortowy moment dla dziecka
Lekcje szachowe indywidualne online
Nauka szachów może odbywać się również w komfortowej i indywidualnej formie online 1:1.
Plusy: wysoka skuteczność i skupienie (oczywiście przy odpowiednim zainteresowaniu szachami)
Minusy: mniejsza kontrola nad uczniem oraz brak tradycyjnych szachów 😋
Kursy szachowe online dla dzieci z dostępem 24/7 w dogodnym momencie dnia
Innowacją rynkową stały się kursy online z dostępem w dowolnym momencie i to z każdego miejsca na Ziemi 🙂 Największą zaletą takiej formy nauki gry w szachy jest opcja wyboru najbardziej dogodnego dla dziecka momentu na rozłożenie szachownicy, dzięki czemu rodzic może zdecydować kiedy jest odpowiedni czas na naukę gry w szachy. Lekcja może zostać uruchomiona właśnie wtedy, gdy dziecko jest najedzone, wyspane, czy ma świetny humor – wtedy najlepiej się uczy. Można przerobić jedną lub kilka lekcji – w zależności od obserwowanego poziomu koncentracji.
Dodatkowym atutem jest niewątpliwie możliwość wielokrotnego odtwarzania, powtarzania czy drukowania ćwiczeń, zadań, zagadek, kolorowanek, które są dołączone do takich kursów. Dodatkowo rodzic również ma możliwość wspólnego uczestnictwa w zajęciach – dzięki temu wzmacniane są więzi z dzieckiem podczas towarzyskiej gry w szachy.
Plusy: dostęp do platformy online, która działa również na telefonie, dostęp do szachowych lekcji online, nagranych w formie atrakcyjnych filmików nauki gry w szachy, dostęp do podręcznika i innych materiałów do druku
Minusy: brak interakcji z rówieśnikami (ale po przebyciu kursu warto zapisać się na zajęcia stacjonarne – znając zasady gry dziecko będzie chętnie uczestniczyło w lekcjach szachowych na żywo)
A może uczyć się samemu wyłącznie z książek, materiałów dostępnych w internecie?
Oczywiście można nauczyć się grać w szachy korzystając z dostępnych podręczników czy innych materiałów, które znajdziemy w internecie. Bez problemu wyszukamy książkowe pozycje szachowe w różnych stylach i metodach nauki. Warto poszperać, spędzić trochę czasu nad wyborem, kierować się opiniami czytelników, czy przetestować pożyczoną książkę/metodę by wybrać najbardziej odpowiednią. Na Youtubie znajdziemy również filmiki instruktażowe – trzeba natomiast najpierw przejrzeć je samemu, gdyż mogą być nieodpowiednie dla określonego wieku dzieci czy w swojej formie mogą czasem zniechęcić / znudzić malucha. Dobierajmy materiały do wieku.
Po poznaniu zasad przyjdzie moment na przetestowanie umiejętności – wtedy warto dołączyć do profesjonalnego turnieju szachowego 🙂 czy grę online.
A może skok na głęboką wodę -> gra w szachy online bez wcześniejszego poznania zasad?
W Internecie znajdziecie platformy do grania w szachy online – jednak rekomenduję w pierwszej kolejności poznanie podstawowych szachowych zasad gry, aby nie zniechęcić.
Oczywiście w kolejnym etapie gra w szachy online jest genialnym sposobem na ćwiczenie i stopniowe podnoszenie poziomu.
Plusy: nauka w dogodnym momencie, dogłębne poznanie zasad, literatury szachowej, metod nauki
Minusy: samodzielna nauka wymaga poświęcenia więcej czasu, ryzyko niewłaściwego wyboru, brak kontaktu z rówieśnikami
